Moduły specjalizacyjne

Moduły specjalizacyjne (II rok)

 

Moduł specjalizacyjny: Krytyka artystyczna

prof. UAM dr hab. Piotr Juszkiewicz

II semestr, moduł 60 godz.: 30 godz. wykładu, 30 godz. seminarium specjalizacyjnego

8 pkt. ECTS

Forma zaliczenia: zaliczenie z notą

 

Debiut pisarski dzisiejszego krytyka sztuki wypada zwykle bardzo wcześnie i nie jest zwykle specjalnie trudny, w sensie znalezienia miejsca na publikację oraz redaktora chętnego do zaakceptowania takiej publikacji. Wielu z Państwa ma prawdopodobnie taki debiut już za sobą. Prawdopodobnie towarzyszy mu też jednak cały szereg pytań i wątpliwości ważnych dla kolejnych pisanych przez Państwa tekstów o sztuce, pytań o cel pisania, a więc o główną pisarską motywację, pytań o miejsce, w którym się pisze i z którego się pisze, a więc pytań dotyczących funkcji jaką wyznaczamy dla tekstu, pozycji z jakiej przekonujemy kogoś do naszych upodobań i przekonań oraz wątpliwości związanych z naszą rolą w olbrzymiej machinie artystycznego przemysłu produkującej artystyczne hierarchie, medialne gwiazdy, relacje władzy i spore pieniądze.

Zapraszam Państwa na zajęcia, w trakcie których proponuję po pierwsze wspólny namysł nad próbą zdefiniowania tej dziedziny komentowania sztuki, jaką jest krytyka, zrozumienia jej genezy i związków z całym artystycznym systemem dystrybucji dzieł i ich wartości, którego jest ona zawsze elementem, by w sposób świadomy móc dokonywać wyboru własnej pozycji, odpowiadając na pytanie – dlaczego pisać? Po drugie proponuję wspólny namysł nad historycznymi realizacjami krytycznymi, by przyjrzeć się pisarskim rozwiązaniom obecnym w konkretnych tekstach krytyków XVIII, XIX i XX wiecznych, by móc odpowiedzieć na pytanie – jak pisano? Po trzecie proponuję wspólne analizy tekstów z naciskiem na teksty współcześnie publikowane w pismach o sztuce, by odpowiedzieć na pytanie – jak pisać samemu? I to nie tylko w sensie retorycznej skuteczności, czy też warsztatowej sprawności, o czym także będzie mowa, ale w sensie świadomej decyzji wiążącej przemyślenia dotyczące pojmowania własnej roli, sensu sztuki i potrzeby o niej rozmowy z myśleniem w kategoriach konsekwentnego w swym kształcie tekstu.

 

Warunkiem zaliczenia obu semestrów jest krótka praca pisemna powiązana tematycznie z zasadniczą problematyką zajęć – odpowiednio w I semestrze nakierowanych na kwestie mechanizmów artystycznego świata, w II na zagadnienia semantyki i morfologii krytycznych tekstów

 

Zalecana literatura:

  1. Badania nad krytyką literacką, Wrocław 1974.
  2. Badania nad krytyką literacką. Seria druga, Wrocław 1984.
  3. Sławiński, Funkcje krytyki literackiej, w: Z historii i teorii literatury. Prace poświęcone V międzynarodowemu kongresowi Slawistów w Sofii, Wrocław 1963.
  4. Współczesne problemy krytyki artystycznej, Wrocław 1973.
  5. Porębski, Pożegnanie z krytyką, Kraków 1966; Rola krytyki w: idem, Ikonosfera, Warszawa 1972; Krytycy i metoda, w: Badania nad krytyką literacką. Seria druga, op. cit
  6. , H. White, Canvases and Carriers. Institutional Change in the French Painting World, New York 1965.
  7. Barthes, Krytyka i prawda, przeł. M. Błońska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, t II, Kraków 1976.
  8. Wrigley, The Origins of French Art Criticism, Oxford 1995.
  9. E. Crow, Painters and Public Life in Eighteenth-Century Paris, New Haven &London, 1985.
  10. A Roger Fry Reader, ed. Ch. Reed, Chicago 1996.
  11. Greenberg, The Collected Essays and Criticism, ed. J. O’ Brian, Chicago 1986.
  12. O’Doherty, Inside the White Cube. The Ideology of the Gallery Space, Santa Monica 1986.
  13. Mainardi, The End of the Salon. Art and the State in the Early Third Republic, Cambridge 1993.
  14. Moulin, The French Art Market: a Sociological View, New Brunswick 1987.
  15. Jensen, Marketing Modernism in the fin de siecle Europe, Princeton 1994.
  16. C. Fitzgerald, Making Modernism. Picasso and the Creation of the Market for 20th Art,
  17. Gee, Dealers, Critics and Collectors of Modern Painting: Aspects of the Parisian Art Market between 1910 and 1930, New York 1981.
  18. Mathews, Aurier’s Symbolist Art Criticism and Theory, Ann Arbor 1986.
  19. Robson, Prestige, Profit and Pleasure. New York in 1949 and 1950s, New York 1995
  20. Piotr Juszkiewicz, Od rozkoszy historiozofii do gry w nic. Polska krytyka artystyczna czasu odwilży, Poznań 2005.
  21. Z dziejów polskiej krytyki i teorii sztuki, t. 1, Myśli o sztuce w okresie romantyzmu, opr. E. Grabska, S. Morawski, t. 2, Spór o rację bytu polskiej sztuki narodowej (1857-1891), opr. I. Jakimowicz, Warszawska krytyka artystyczna (1875-1890), opr. A. Porębska, Warszawa 1961
  22. Teksty o malarzach. Antologia polskiej krytyki artystycznej 1890-1918, red. W. Jaworska, W. Juszczak, Wrocław 1976.
  23. Morawska, Francuscy pisarze i krytycy o malarstwie 1820-1876, t 1. W poszukiwaniu nowoczesności, t. 2. Antologia. Romantyzm, t. 3. Antologia. Realizm, Warszawa 1977
  24. Moderniści o sztuce, opr. E. Grabska, Warszawa 1971.
  25. Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870, opr. E. Grabska, M. Poprzęcka, Warszawa 1974.

 

Moduł specjalizacyjny: Wystawiennictwo i koneserstwo

 

II semestr, moduł 60 godz.: 30 godz. wykładu, 30 godz. seminarium specjalizacyjnego

prof. UAM dr hab. Piotr Korduba (koordynator), prof. UAM dr hab. Paweł Leszkowicz, dr Filip Lipiński i pracownicy Muzeum Narodowego w Poznaniu

8 pkt. ECTS

Forma zaliczenia: zaliczenie z notą

Na moduł będą się składały dwa bloki zajęć. Pierwszy będzie poświęcony mechanizmom tworzenia i funkcjonowania wystaw muzealnych. Poznamy dzieje nowoczesnego muzeum sztuki i historię praktyk wystawienniczych. Będziemy pracować nad takimi zagadnieniami jak znaczenie przestrzeni muzealnej, dobór eksponatów, identyfikacji wizualnej. Podejmiemy dyskusję nad rolą kuratora, zmieniającej się pozycji odbiorcy, muzealnych programów. Podczas tej części spotkań, przedmiotem naszej refleksji będzie zarówno wiedza historyczna, teksty teoretyczne z zakresu studiów nad muzeami i wystawami, jak i przykłady z instytucji muzealnych i galerii. Druga część zajęć będzie polegała na zapoznaniu się z praktyczną stroną zadań jakie stoją przed muzealnikiem z uwzględnieniem zarówno działalności wystawienniczej jak i kuratorskiej. Spotkania te poprowadzą z jednej strony kuratorzy aktualnie przygotowywanych przez Muzeum Narodowe w Poznaniu wystaw, a z drugiej kuratorzy wybranych działów muzealnych. Celem tych spotkań będzie możliwe pełne zapoznanie się z zarówno merytorycznymi jak i organizacyjnymi zadaniami jakie stoją przed twórcą muzealnych wystaw. W przypadku zajęć o charakterze koneserskim, kuratorzy będą starali się przedstawić specyfikę dzieła sztuki/przedmiotu artystycznego jako obiektu muzealnego wraz z możliwościami i strategiami jego wykorzystania, muzealnym obiegiem, zagadnieniami pozyskiwania, magazynowania, eksponowania itd. 

Wybrana literatura:

  1. Altshuler Bruce, Exhibitions that Made the History of Art, tom 1 i 2, Londyn 2009, 2013
  2. Dean David, Museum Exhibition. Theory and Practice, Londyn-Nowy Jork 1996.
  3. Stategie wystawiania, red. M. Hussakowska, E. M. Tatar, Kraków 2012
  4. Charlotte Klonk, Spaces of Experience. Art Gallery Interiors from 1800 to 2000, New Haven, 2009
  5. Andrew McClellan, The Art Museum. From Boullée to Bilbao, University of California Press, 2008
  6. Museum after Modernism: strategies of engagement, red. Pollock, J. Zemans, Londyn-Nowy Jork 2007.
  7. Muzeum Sztuki. Antologia, red. M. Popczyk, Kraków 2005.
  8. Griselda Pollock, Encounters in the Virtual Feminist Museum. Time, Space and the Archive, New York 2007
  9. This is Not an Exhibition, red. Peter Pakesch i in., Kolonia 2006
  10. Reshaping museum space: architecture, design, exhibitions, red. Suzanne MacLeod, Routledge, 2005
  11. Thinking about Exhibitions, red. B. Ferguson, R. Greenberg, S. Nairne, Londyn- Nowy Jork 2005
  12. The two art histories: the museum and the university, red. Charles W. Haxthausen, Sterling and Francis Clark Art Institute, 2002